انواع تسهیلات بانکی

ما در این مقاله به بررسی انواع تسهیلات بانکی و انواع آن پرداخته ایم.

تسهیلات بانکی و انواع آن

تسهیلات بانکی یکی از پر طرفدارترین خدماتی است که مردم به دنبال آن هستند. تسهیلات بانکی به دلایل مختلفی برای مردم و کسب و کارها جذابیت دارد.
تسهیلات بانکی انواع مختلفی دارد که در ادامه آنها را بیان می کنیم. البته این را هم بدانید که این نوع تقسیم بندی برای تسهیلات بانکی مربوط به کشور ما می باشد و سایر کشورها تقسیم بندی تسهیلات بانکی متفاوتی دارند و این مربوط به قوانین حاکم در هر کشور است و با توجه به سیاست های اقتصادی آنها را طراحی و ارائه می کنند.
تسهیلات بانکی در کشور ما بسیار متقاضی دارد و خیلی از شرکت ها و صاحبان مشاغل به دنبال آن هستند که یکی از مهمترین دلایل این جذابیت عامل تورم است. به نظرتان چرا تورم در یک کشور باعث این موضوع می شود که مردم آن طرفدار تسهیلات بانکی یا وام هستند؟

تسهیلات بانکی چیست؟

معنی لغوی تسهیلات یعنی سهل نمودن و آسان کردن.
شرکت ها برای سرمایه در گردش خود نیاز به برنامه ای مالی دارند، که به همین منظور یک برنامه رسمی کمک مالی توسط بانک و موسسه مالی اعتباری به آن ها  ارائه می گردد.
تسهیلات نام دیگر وام می باشد، و یک توافق نامه ای بین یک شرکت و یک وام دهنده (خصوصی / دولتی) است که بعد از اعتبار سنجی های بانکی به تجار اجازه می ئهد برای اهداف موردنظر خود در مدت زمان کوتاهی مبلغی را به عنوان وام دریافت کنند.

تسهیلات بانکی در چه مواردی استفاده می شود؟

تسهیلات برای شرکت هایی می باشد که می خواهند از مواردی مانند: اخراج کارمندان، کند شدن روند دوره های فروش فصلی، و یا تعطیل شدن آن جلوگیری نمایند.

آیا وام همان تسهیلات است؟

در نظام بانک داری اسلامی ایران، وام برای قرض الحسنه کاربرد دارد اما تسهیلات به صورت وسیع تری در بخش تامین اعتبار مالی واحد های صنعتی و تولیدی است.
اگر روند تولیدی یک واحد صنعتی راکد باشد، بانک و موسسات در سود حاصله وجوه پرداختی برای افزایش روند تولید شریک و دخیل هستند که این نوع نیز تسهیلات می باشد.

وجوهی که برای خرید و اجاره مسکن، درمان، خرید خودرو، تحصیلات، ازدواج، مسکن، کالا، مضاربه، فرزند و بازنشستگی  و....جز وام می باشند.
هر وامی به عنوان تسهیلات در نظر گرفته می شود،اما هر تسهیلاتی به عنوان وام در نظر گرفته نمی شود.

انواع تسهیلات بانکی ارائه شده توسط بانک های کشور

وام قرض الحسنه: تسهیلات قرض الحسنه ازدواج نیز یکی از انواع وام های بانکی است.
با توجه به شرایط اقتصادی کشور، برای تسهیل نمودن ازدواج جوانان، دولت اقدام به ارائه تسهیلات بانکی می نماید و متقاضیان به صورت اینترنتی در سامانه ثبت نام خود را ثبت نموده و برای دریافت وام به شعب بانک مورد نظر مراجعه می کنند.

وام مسکن

بانک به درخواست کنندگان در ازای وثیقه گذاشتن سند ملک خود مبلغی را به عنوان وام پرداخت می کند.
بانک مسکن در ایران یکی از بانک هایی می باشد که  تمامی طرح های تسهیلاتی مسکن از جمله: وام مسکن زوجین، جعاله، وام مسکن جوانان و....اعطا می نماید.

وام کالا

تسهیلات کالا نیز یکی از انواع وام های بانکی به شمار می آید، به همین منظور برای خرید کالاهای اساسی مانند: فرش، یخچال، اجاق گاز، ماشین لباسشویی  و...بانک وامی را به افراد متقاضی ارائه می نماید.

وام خودرو

تسهیلات بانکی افراد متقاضی برای خرید خودر سقف مشخصی دارد و توسط موسسات ارائه دهنده هرساله اعلام می گردد.
( این نوع ازتسهیلات فقط مختص متقاضیان خرید خودروهای داخلی می باشد و جهت ضمانتی برای اخذ ین وام ارائه فیش حقوقی الزامی است).

وام مضاربه

قراردادی بین بانک و متقاضی است که بانک به عنوان مالک بلغی را به عنوان سرمایه جهت تجارت در اختیار شخص متقاضی قرار می دهد و سود حاصل از آن  تجارت بین دو طرف تقسیم می گردد.
قابل ذکر می باشد که این نوع وام فقط مختص به فعالان بخش تجارت و بازرگانی است.
فعالیت بازرگانانی که تجارت داخلیشان مثمر به ثمر می باشد، و موجب رونق بخشیدن به اقتصاد  و ورود ارز به کشور می شود مشمول دریافت وام مضاربه است.( به واردکنندگان هیچ گونه وامی تعلق نمی گیرد.)

وام خرید مواد اولیه

تولید کنندگان در صنایع مختلف برای نقدینگی مورد نیاز تولید کنندگان، از وام تسهیلات خرید تجهیزات اولیه دریافت می کنند.
میزان مبلغ تسهیلات نیز بستگی به این دارد که قیمت ماشین آلات و و مواد اولیه مورد نیاز چه قدر است.

وام بازنشستگان

سازمان ها برای نیروهای بازنشسته خود مبلغی را تحت عنوان کمک هزینه دوران بازنشستگی در نظر گرفته اند که در بانکهای مختلف این وام با سقف های مشخصی ارائه می گردد.

سلف

در واحد های تولیدی پیش خرید نقدی محصولات به قیمت معینی به منظور تامین قسمتی از سرمایه در گردش واحد تولیدی انجام می شود.
این نوع از تسهیلات در رابطه با خرید کالاهایی صدق می کند که که واحد تولیدی آن در مرحله بهره برداری باشد.
متقاضی تسهیلات صرفا و الزاما برای تولید همان محصول نیازمند باشد.
مدت این معامله نباید از یکسال بیشتر باشد و فقط طی یک دوره مالی صورت گیرد.
متقاضی باید تولید کننده کالایی باشد که مورد معامله است.
کالای مدنظر باید دارای  کیفیت و مطلبویت بالایی باشد و فاسد شدنی نیز نباشد.
فروشنده می بایست در بخش های کشاورزی و صنعت و معدن فعالیت  داشته باشد.
در این قرارداد نرخ سود با توجه به بخش فعالیت مقاضی تعیین می گردد.

جعاله

جعاله مثلثی است که سه رکن اصلی دارد:
جاعل: شخصی که درخواست کننده انجام کار می باشد
عامل: شخصی که کار درخواستی را انجام می دهد.
جعل:دستزد و اجرتی که پرداخت می شود.
مثلا در گم کردن یک شی، شخصی که ان را گم کرده جاعل می باشد، کسی که آتن شی را پیدا می کند عامل است و مبللغی که به عنوان مژدگانی تعیین شده جعل است.
طبق ماده 561 قانون مدنی، جعاله دستمزد و اجرتی می باشد که در قبال کار انجام شده پرداخت می شود.
جعاله عام و خاص نیز از انواع جعاله می باشد.
بانک ها نیز جهت توسعه امور تولیدی و بازرگانی به عنوان عامل خدماتی را ارائه می دهند از جمله: سرمایه گذاری، صدور ضمانت نامه های بانکی، افتتاح اعتبارات اسنادی و...و جعاله ای را بین خود و مراجعین منعقد می کنند.

جعاله تعمیر مسکن چیست؟

جهت انجام اموری مانند: احداث بنا، احداث تاسیسات، و کلیه اموری که مربوط به تعمیرات و نگهداری ساختمان می باشد تسهیلاتی پرداخت می شود که پشتوانه آن سفته معتبر و مورد قبول بانک با مدت بازپرداخت 36 ماهه   می باشد.

مشارکت معدنی

یکی از عقود موثر در مشارکت معدنی جهت تسهیلات لازم برای توسعه فعالیت های تولیدی، بازرگانی و خدماتی می باشد که در آمیخته شدن سهم الشرکه نقدی یا غیر نقدی متعلق به اشخاص حقیقی وحقوقی است.
حداکثرمشارکت بانک در این گونه قرارداد معادل 80 درصد کل سرمایه می باشد.

مشارکت مدنی بازرگانی

در این گونه عقد بانک مانند مضاربه تسهیلاتی را جهت خرید و فروش کالا در اختیار متقاضیان قرار داده با این تفاوت که در این گونه قرارداد حداقل 20 درصد سرمایه توسط خود متقاضی تامین می گردد.
هزینه های مقبول در این مشارکت نیز مانند مضاربه شامل: حمل و نقل، انبارداری، هزینه خرید کالا، ثبت سفارش، بیمه وسایر موارد اینچنینی می باشد.
اگر کالای متقاضی خارج از کشور تامین گردد و بخواهد آن را در بازار داخل به فروش برساند بعد از ارائه پروفرما و گششایش آن، بابت تامین باقی مانده وجه و باتوجه به بدهی متقاضی، بانک در قالب مشارکت معدنی تسهیلاتی در اختیار متقاضی قرار می دهد که زمان آن حداکثر 6 ماهه می باشد.

مشارکت معدنی خدماتی

متقاضیان فعال در بخش خدمات شامل دریافت این گونه تسهیلات می گردند.
معمولا متقاضیانی که دارای پروانه کسبواحد صنفی می باشند محدودیتی در مقدار تسهیلات بانکی ندارند.
و متقاضیات فاقدر پروانه کسب نیز اعطای تسهیلات به آن ها ( سفته یا اموال غیر منقول ) محدود به بخش نامه های بانکی می باشد.

مشارکت مدنی صادراتی

اعطای تسهیلات برای تهیه تولید کالا صادراتی و ارائه خدماتی نظیر خدمات فنی مهندسی می باشد.
میزان تسهیلات در این گونه در مقابل گشایش اعتبارات اسنادی غیر قابل برگشت حداکثر 90 درصد ارزش ریالی آن کالا و یا 70 درصد ارزش ریالی کالای صادراتی و مبلغ اعتبار می باشد.
مدت بازپرداخت آن نیز در بخش های مختلف متفاوت می باشد:
محصولات کشاورزی: 6ماهه، خدمات فنی و مهندسی 18 ماه، صنایع دستی 9 ماه، کالای سرمایه ای واسطه ای 12 ماه و کالای صنعتی مصرفی 9 ماه.
نرخ سود در اعطای این گونه تسهیلات 3 درصد بالاتر از حداقل نرخ سود برای بخش بازرگانی است.

فروش اقساطی

این نوع از تسهیلات برای تامین مالی مواد اولیه (مواد خام، نیمه ساخته، ساخته شده، مواد برای بسته بندی و ابزار برای تولید محصولی معین) برای یک دوره تولید پرداخت می شود.
در این گونه تسهیلات نداشتن چک های برگشتی و ئیون های معوق از الزامات می باشد، و نرخ سود آن بر اساس تناسب با  بخش فعالیت متقاضی متغیر می باشد.

اجاره به شرط تملیک

در ماده 12، فصل سوم از قانون عملیات بانکی بدون ربا  مقرر شده است که بانک ها برای ایجاد تسهیلات لازم جهت گسترش امور کشاورزی و اموال ( منقول و غیر منقول ) با توجه به درخواست و تعهدات مشتری مبنی بر انجام اجاره به شرط تملیک خریداری و به صورت اجاره به مشتری واگذار می کنند.
متقاضی باید شرایط زیر را دارا باشد:

- اهلیت قانونی داشته باشد.

- جهت پرداخت اجاره توانایی لازم را دارا باشد.

- عدم سو سابقه در سیستم بانکی ( چک های برگشتی و بدهی های معوق)

- دارای تجارب کافی در امور باشد.

شرایط تسهیلات نیز به شرح زیر می باشد:

- جهت مصرف اموال منقول و غیر منقول

- مدت آن نیز میان مدت و بلند مدت باشد

- حداکثر تسهیلات 80 درصد مبلغ ارزیابی بانک می باشد.

- در مدت قراردارد باید توسط مشتری مورد اجاره بیمه گردد.

- مستاجر حق هیچ گونه تغییری در شکل و محل  و هر مورد دیگری را بدون موافقت بانک ندارد.

( اموال نیز باید از نظر قانونی  دارای قابلیت نقل و انتقال باشد، عمر مفید آن کم تر از 2 سال نباشد، عدم مصرف انحصاری اموال).

مراحل تسهیلات اجاره به شرط تملیک چیست

بر ای دریافت تسهیلات انجام مراحلی توسط متقاضی الزامی می باشد:

- متقاضی باید درخواست خود را جهت استفاده از تسهیلات به شعبه مربوطه ارائه دهد.

- پیش فاکتوری برای اموال منقول قابل خرید از داخل کشور ارائه گردد.

- ارائه پروفرما (اموال منقول وارداتی/خرید خارجی)

- بعد از موافقت اعطای تسهیلات باید حداقل 20 درصد از مبلغ پیش پرداخت تعیین شده به حساب مربوطه واریزگردد.

- قبض پرداختی که نقش اسناد اجاره ای را دارد باید توسط مشتری امضا گردد.

ضمانت نامه

طبق ماده 684 قانون مدنی، عقد ضمان عقدی می باشد که شخص عهده دار مالی است که بر ذمه دیگری می باشد.
طبق صدور ضمانت نامه ای از جانب بانک، بانک تعهد می نماید در صورتی که شخص متعهد (ضمانت خواه) تعهد خود را در موعد مقرر پرداخت نکند ( اضافه شود)

انواع ضمانت نامه های بانکی کدامند

ضمانت نامه شرکت در مناقصه / مزایده

ضمانت نامه حسن انجام کار ( ضمانت نامه تعهد پرداخت).

ضمانت نامه پیش پرداخت (ضمانت نامه متفرقه)

شرکت های تولیدی فعال در بخش صنعت و معدن می توانند از خدماتی مانند: صدور انواع ضمانت نامه های بانک تجارت بهره مند شوند.

در صدور ضمانت نامه وثیقه های زیرقابل قبول می باشند

- طلا، اسناد خزانه، اوراق قرضه دولتی و مشارکت، وجوه نقد، سپرده های سرمایه کذاری که مدت دار هستند، حساب های پس انداز قرض الحسنه، حساب های سرمایه گذاری مدت دار.

- تضمین بانک ها / موسسات اعتباری غیر بانکی  مجاز( داخلی)

-  تضمین بانک ها / موسسات اعتباری غیر بانکی (خارجی)

- سفته ای دارای دو امضا، برگ وثیقه انبارهای عمومی کالا، سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس، هواپیما و کشتی

جهت صدور ضمانت نامه بانکی مدارک زیر مورد نیاز می باشد:

- آگهی تاسیس شرکت

- اساس نامه شرکت

- آگهی تغییرات

- کارت بازرگانی

- گواهینامه رتبه بندی که کختص شرکت های پیمان کاری می باشد.

- اسناد مالکیت (دفتر مرکزی، انبار، کارخانه)

- صورت های مالی با مهر و امضا

- تراز آزمایشی منتهی به پایان ماه

- کپی تمامی مدارک هویتی سهام داران عمده شرکت

- لیست وسائط نقلیه و ماشین آلات

- تکمیل کردن پرسش نامه ها (واحد های تولیدی / پیمان کاری)