ما در این مقاله به بررسی اینکه آیا حسابداری علم است یا هنر پرداخته ایم و به بررسی هر نظریه از دید متخصصان پرداخته ایم.
ممکن است افراد زیادی حسابداری را یک علم بدانند و در مقابل عده ای نیز حسابداری را یک هنر می دانند اما در صورتی که بخواهید همه جانبه بررسی نمایید هر دو گروه دلایلی را برای اثبات ادعای خود آورده اند. به عنوان مثال شاید برای شما هم جالب باشد که برخی از تعاریف ارایه شده برای حسابداری حتی در مراجع و منابع معتبر و رسمی نیز عموما بر هنر بودن حسابداری تاکید دارند تا علم بودن آن. برای نمونه انجمن حسابداران رسمی امریکا در بولتن شماره یک واژه شناسی خود، حسابداری را هنر ثبت، طبقه بندی و تلخیص رویدادهای مالی تعریف می نماید. براستی حسابداری علم است یا هنر؟ اگر حسابداری هنر است، علم چه ویژگی دارد که حسابداری فاقد آن است؟ اگر حسابداری علم باشد پس به نظر می رسد برخی از تعاریف ارایه شده صحیح نباشند. به طور کلی، آیا علم یا هنر تعریف کردن حسابداری موجب بروز تفاوت می گردد؟ بسیاری از صاحب نظران از تعریف علم یا هنر طفره رفته اند و تعاریف مطرح شده توسط برخی از صاحبنظران نیز مورد اجماع قرار نگرفته است. در این نوشتار ابتدا برخی از مهمترین تعاریف و ویژگی های علم و هنر بیان و در ادامه این موضوع که حسابداری علم است یا هنر، مورد بررسی قرار می گیرد. در نهایت نتیجه می گیریم که نباید دچار علم باوری شد؛ آنچه اهمیت وافر دارد سودمندی حسابداری و ماحصل آن است. با این حال در نظر گرفتن حسابداری به عنوان علم یا هنر به معیار و ویژگی های تعیین شده بستگی دارد.
با توجه به شیوه ای که حسابداری در دانشگاه ها تدریس می شود حسابداری یک رشته علمی محسوب میشود. این رشته به بررسی و آنالیز مسائل مالی و حسابداری میپردازد و در این فرآیند از اصول و قوانین ریاضی و آماری استفاده میشود. هدف اصلی حسابداری، اندازه گیری، گزارش دهی و تحلیل اطلاعات مالی است که برای این کار از ابزارهایی مانند صورتهای مالی، بودجه، گزارشات مالی، و دیگر اسناد مالی استفاده میشود.
به همین دلیل با توجه به عناوین و سر فصل هایی که در دانشگاه ها تدریس می شود می توان گفت حسابداری به عنوان یک علم، به دانشجویان این امکان را میدهد که با استفاده از اصول و قوانین آن، به صورت دقیق و علمی اطلاعات مالی را تحلیل کنند و در نتیجه، تصمیمات بهتری در زمینه مالی بگیرند. با این حال، در برخی موارد، مثل تعیین ارزش یک شرکت یا دارایی، عواملی مانند تجربه و تخصص در زمینه مالی و حسابداری، نیز در تصمیم گیری و تحلیل موثر میتوانند موثر باشند، که در این صورت میتوان به حسابداری به عنوان یک هنر نیز اشاره کرد. به طور کلی، حسابداری به عنوان یک رشته، از عناصر هنر و علم در درون خود استفاده می کند به همین دلیل در بسیاری از تعاریف نتوانسته اند به طور مجزا آن را در دسته علم و یا هنر به طور کامل بگنجانند.
ذکر این نکته در اینجا حائز اهمیت است که بعضی از بزرگان عرصه حسابداری بین علم و یا فن بود حسابداری اختلافاتی دارند که چون به جامعیت اختلاف آن ها بر سر علم یا هنر بودن آن نیست ما در این مقاله دیگر به آن نپرداخته ایم.
حسابداری به عنوان یک رشته، به طور کلی به عنوان یک مجموعه از تکنیکها و روشهایی برای اندازه گیری، گزارش دهی و تحلیل اطلاعات مالی شناخته میشود. در این رشته، از اصول و قوانین ریاضی و آماری استفاده میشود تا به طور دقیق و علمی اطلاعات مالی را تحلیل کند و تصمیمات بهتری در زمینه مالی بگیرد.
به عنوان مثال، در حسابداری مدیریت، از تکنیکهایی مانند بودجه ریزی و تحلیل هزینه استفاده میشود تا هزینههای شرکت بررسی شده و برنامه ریزی برای کاهش هزینهها و افزایش سود شرکت انجام شود. همچنین، در حسابداری مالی، از تکنیکهایی مانند تحلیل نقدینگی، ارزیابی مالی و دیگر مفاهیم مالی استفاده میشود تا عملکرد مالی شرکت اندازه گیری و ارزیابی شود.
به طور کلی، حسابداری به عنوان یک رشته، شامل تکنیکها، مفاهیم و اصولی است که برای انجام فعالیتهای مالی و حسابداری به کار میرود. به همین دلیل، میتوان آن را یک فن دانست. اما حرفه بودن حسابداری طرفداران بسیار کمی دارد و دلایل زیادی برای اثبات حرفه بودن حسابداری وجود ندارد.
حسابداری تعاریف و مفاهیم گوناگونی دارد که در طول گذر زمان از ایده و تعریف آن به عنوان اینکه حسابداری یک هنر است به مرور فاصله گرفته و به سمت ایده علم بودن حسابداری رفته است.
حسابداری به عنوان یک رشته علمی، از اصول و قوانین ریاضی و آماری استفاده میکند تا اطلاعات مالی را اندازهگیری، گزارش دهی و تحلیل کند. برای این کار، حسابداری از مفاهیمی مانند برنامه ریزی برای بودجه بندی، تحلیل هزینه، تحلیل نقدینگی، ارزیابی مالی، و دیگر مباحث مالی استفاده میکند.
به عنوان مثال، در حسابداری مدیریت، از ابزارهایی مانند بودجه استفاده میشود تا هزینههای شرکت را بررسی کرده و برنامه ریزی برای کاهش هزینهها و افزایش سود شرکت انجام شود. همچنین، در حسابداری مالی، از صورتهای مالی مانند ترازنامه و صورت سود و زیان استفاده میشود تا عملکرد مالی شرکت را اندازه گیری و ارزیابی کرد.
به طور کلی، حسابداری به عنوان یک رشته علمی، از اصول و قوانین ریاضی و آماری استفاده میکند تا به طور دقیق و علمی اطلاعات مالی را تحلیل کند و تصمیمات بهتری در زمینه مالی بگیرد.
این تعاریف و فعالیت ها باعث می شود تا بسیاری از افراد به حسابداری به عنوان یک علم بنگرند و حسابداری را بیشتر از آنچه که یک هنر بدانند آن را یک علم در نظر بگیرند.
اگر چه به احتمال زیاد شما نیز حسابداری را به عنوان یک رشته علمی می شناسید و در اکثر موارد نیز به عنوان یک رشته علمی شناخته می شود. اما در برخی موارد، به دلیل تجربه و تخصص در زمینه مالی و حسابداری، به عنوان یک هنر نیز شناخته میشود. به عنوان مثال، در تعیین ارزش یک شرکت یا دارایی، عواملی مانند تجربه و تخصص در زمینه مالی و حسابداری میتوانند در تصمیم گیری و تحلیل موثر باشند.
در اینجا، دقت و تجربه در تحلیل ترازنامه، صورت سود و زیان و دیگر اسناد مالی میتواند به تصمیمات بهتر در زمینه مالی کمک کند. به همین دلیل، میتوان به حسابداری به عنوان یک هنر اشاره کرد.
همچنین، در برخی موارد، حسابداری به عنوان یک هنر میتواند به دلیل خلاقیت و نوآوری در روشهای گزارش دهی و تحلیل اطلاعات مالی شناخته شود. به طور مثال، در طراحی صورتهای مالی و گزارشات مالی، به خلاقیت و توانایی در ارائه اطلاعات به شیوهای که برای کاربران قابل درک و قابل استفاده باشد، نیاز است.
به طور کلی، حسابداری به عنوان یک رشته، از عناصر هنر و علم در کار خود استفاده میکند و در برخی موارد، به دلیل تجربه، تخصص و خلاقیت، به عنوان یک هنر نیز شناخته میشود.
با توجه به موارد ذکر شده در بالا در پاسخ به سوال اینکه حسابداری علم است یا هنر پاسخ دقیقی به آن نمی توان داد زیرا بین افراد متخصص در این زمینه اختلافاتی وجود دارد اما تقریبا می توان گفت که حسابداری یک حرفه نیست و بلکه یک هنر و یا یک علم است و اگر بخواهیم بین علم و یا هنر بودن حسابداری یکی را انتخاب نماییم کفه ترازو در سمت علم بودن حسابداری سنگین تر می باشد.
بنابراین اگر بخواهیم به یک نتیجه گیری کلی در مورد علم و یا هنر بودن حسابداری برسیم می توان گفت که حسابداری بیشتر از آن چه که یک هنر باشد یک علم است البته با چاشنی هنر که همین موضوع خود می تواند در حالت های مختلفی که پیش می آید تغییر کند.
این نکته را نیز همواره مدنظر داشته باشد که به دلیل پیشرفت فناوری و توسعه های نرم افزار های حسابداری و افزایش سهم کامپیوتر ها و تکنولوژی در امور حسابداری به تدریج فعالیت های انسانی در این حیطه کم خواهد شد و می تواند به دلیل کاهش دخالت انسان جنبه هنر بودن حسابداری به میزان زیادی تحت تاثیر قرار دهد و به مرور جنبه هنر بودن حسابداری از میان برداشته شود و حسابداری به طور کامل یک علم باشد.
ارسال نظر
نظرات کاربران