مدیریت دارایی چیست؟

ما در این مقاله در ارتباط با اینکه دارایی چیست و مدیریت دارایی چیست و همچنین مزایای مدیریت دارایی مطالبی را ارائه کرده ایم.

دارایی و مدیریت دارایی چیست؟

مدیریت دارایی به مجموعه اقدامات و روش‌هایی گفته می‌شود که برای مدیریت بهینه دارایی‌های سازمان، از جمله تجهیزات، ساختمان‌ها، ماشین‌آلات، نرم‌افزارها و حتی افراد، انجام می‌شود. هدف اصلی مدیریت دارایی، بهینه سازی استفاده، خرید، فروش، نگهداری و تعمیر دارایی‌های سازمان با توجه به اهداف سازمانی است.

مدیریت دارایی شامل فرآیندهای مختلفی مانند برنامه‌ریزی، تعیین ارزش دارایی‌ها، مانیتورینگ و بازبینی، تعمیر و نگهداری، به‌روزرسانی، خرید و فروش و سپرده‌گذاری دارایی‌ها می‌شود. این فرآیندها با استفاده از ابزارهای مدیریت دارایی مانند نرم‌افزارها، سامانه‌های گزارش‌دهی و دستگاه‌های اندازه‌گیری و کنترل انجام می‌شود. با استفاده از مدیریت دارایی، سازمان‌ها می‌توانند بهبود عملکرد خود را در بلند مدت تضمین کنند و هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهند.

دارایی چیست؟

دارایی به هر چیزی اطلاق می‌شود که ارزش اقتصادی داشته باشد و بتواند به صورت مستقل از دیگر دارایی‌ها مورد تجارت یا معامله قرار گیرد. به‌عنوان مثال، دارایی‌ها شامل پول، اوراق بهادار، محصولات، ماشین‌آلات، ساختمان‌ها، زمین‌ها، حقوقی مانند حق نفت، حقوق تولید، حقوق معدنی و حقوق تجاری، نرخ‌های ارز، سهام، بانکداری و بیمه می‌شوند.

دارایی‌ها در دو دسته اصلی قرار می‌گیرند: دارایی‌های جاری و دارایی‌های ثابت. دارایی‌های جاری شامل دارایی‌هایی هستند که به‌طور مداوم در یک دوره مالی مانند موجودی، حسابهای بانکی، مطالبات مشتریان، پرداختنی‌های بلندمدت و بلندمدت کوتاه مدت و... تغییرات زیادی دارند. دارایی‌های ثابت شامل دارایی‌هایی هستند که به صورت ثابت و بلندمدت مانند ساختمان‌ها، زمین‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات، وسایل نقلیه، دستگاه‌های الکترونیکی و... به‌طور قابل توجهی در سازمان باقی می‌مانند.

دارایی‌ها همچنین می‌توانند در دسته‌بندی‌های دیگری نیز قرار گیرند مثل دارایی‌های مالی، دارایی‌های غیرمالی، دارایی‌های نقدی، دارایی‌های غیرنقدی و دارایی‌های بیولوژیکی. در هر صورت، دارایی‌ها به‌عنوان یکی از عناصر اساسی هر سازمان، بسیار مهم هستند و مدیریت بهینه آن‌ها می‌تواند در بهبود عملکرد و سودآوری سازمان تأثیر بسزایی داشته باشد.

انواع دارایی

در مدیریت دارایی، دارایی به هر منبعی اطلاق می‌شود که به سازمان کمک می‌کند تا اهداف خود را برآورده کند. برخی از انواع دارایی‌ها عبارتند از:

دارایی‌های فیزیکی: شامل تجهیزات، ماشین‌آلات، ساختمان‌ها، خودروها و دیگر اموال سازمان است.

دارایی‌های مالی: شامل سرمایه، سهام، اوراق بهادار، سپرده‌ها و حساب‌های بانکی است.

دارایی‌های فکری: شامل حقوق مالکیت صنعتی، حق اختراع، نام تجاری، نرم‌افزار، پتنت و حق نشر است.

دارایی‌های انسانی: شامل دانش، تجربه و مهارت‌های کارکنان سازمان است.

دارایی‌های اجتماعی: شامل روابط با مشتریان، تامین‌کنندگان، جامعه و دیگر ارتباطات اجتماعی سازمان است.

دارایی‌های طبیعی: شامل منابع طبیعی مانند آب، هوا، خاک، جنگل‌ها، معادن و دیگر منابع است.

هر دارایی ممکن است ارزش متفاوتی داشته باشد و نیازمندی‌های مدیریتی متفاوتی داشته باشد، بنابراین انتخاب بهینه روش‌های مدیریت دارایی برای هر نوع دارایی بسته به ویژگی‌های آن متفاوت است.

تفاوت دارایی جاری و غیر جاری چیست؟

در حسابداری و مدیریت مالی، دارایی‌ها به دو دسته دارایی جاری و غیرجاری تقسیم می‌شوند. تفاوت اصلی بین دارایی جاری و غیرجاری، در زمانی است که یک دارایی قابل تبدیل به وجه نقد است یا نیست.

دارایی جاری (Current Assets) شامل دارایی‌هایی است که در مدت کوتاهی، به وجه نقد تبدیل می‌شوند و به سرعت در جریان کسب و کار استفاده می‌شوند، مانند: موجودی کالا، حساب‌های دریافتنی، پول نقد، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و دیگر دارایی‌هایی که در یک سال یا کمتر از آن به وجه نقد تبدیل می‌شوند.

در مقابل، دارایی غیرجاری (Non-Current Assets) شامل دارایی‌هایی است که طولانی‌تر از یک سال به وجه نقد تبدیل می‌شوند یا برای استفاده در فرآیند تولید و خدمات به مدت طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، مانند: دارایی‌های ثابت (ماشین‌آلات، ساختمان‌ها، وسایل نقلیه و...)، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و دیگر دارایی‌هایی که برای استفاده در آینده بکار می‌روند.

در کل، دسته‌بندی دارایی‌ها به دو دسته جاری و غیرجاری، به کمک مدیران مالی و حسابداران کمک می‌کند تا ترتیب اولویت خود را در مدیریت دارایی‌ها برای رسیدن به اهداف کسب و کار تعیین کنند.

تفاوت انواع و دسته دارایی

انواع دارایی، دسته‌بندی‌های مختلفی از دارایی‌ها را براساس ویژگی‌های مشترکی که دارند، شامل مالی، فیزیکی، فکری، اجتماعی و طبیعی هستند. اما دسته دارایی‌ها، بر مبنای زمان تبدیل به وجه نقد، به دو گروه دارایی جاری و غیر جاری تقسیم می‌شوند.

در حیطه مدیریت دارایی، دسته بندی دارایی‌ها برای تعیین اولویت استفاده از دارایی‌ها و تصمیم‌گیری‌های مالی مؤثر است. به طور کلی، دارایی‌های جاری شامل دارایی‌هایی هستند که در دوره کوتاهی به وجه نقد تبدیل می‌شوند و برای پوشش هزینه‌های جاری و پرداخت بدهی‌های جاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دارایی‌ها شامل موجودی کالا، حسابهای دریافتنی، پول نقد و دیگر دارایی‌هایی هستند که در یک سال یا کمتر از آن به وجه نقد تبدیل می‌شوند.

از سوی دیگر، دارایی‌های غیرجاری، شامل دارایی‌هایی هستند که طولانی‌تر از یک سال به وجه نقد تبدیل می‌شوند و برای پوشش هزینه‌های آینده و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بلند مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دارایی‌ها شامل دارایی‌های ثابت مانند ماشین‌آلات، ساختمان‌ها و وسایل نقلیه، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و دیگر دارایی‌هایی هستند که برای استفاده در آینده بکار می‌روند.

استفاده بهینه از دارایی‌های جاری و غیرجاری، برای تضمین پایداری مالی سازمان بسیار حائز اهمیت است. این دسته‌بندی به مدیران مالی کمک می‌کند تا ترتیب اولویت خود را در مدیریت دارایی‌ها برای رسیدن به اهداف کسب و کار تعیین کنند.

مدیریت دارایی چه مزایایی دارد؟

مدیریت دارایی مزایای متعددی برای سازمان‌ها و شرکت‌ها دارد، که شامل موارد زیر می‌شود:

بهبود کارایی و افزایش بهره وری: مدیریت دارایی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با بهبود کارایی و افزایش بهره‌وری، هزینه‌های خود را کاهش دهند و سودآوری خود را افزایش دهند.

بهبود کنترل دارایی‌ها: مدیریت دارایی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا کنترل بهتری بر روی دارایی‌های خود داشته باشند و از احتمال فساد و سوء استفاده از دارایی‌های سازمان جلوگیری کنند.

بهبود برنامه ریزی مالی: مدیریت دارایی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی مالی بهتری داشته باشند و از تحلیل دقیق تری برای تصمیم گیری‌های مالی استفاده کنند.

بهبود تصمیم گیری‌های مالی: مدیریت دارایی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری‌های مالی بهتری بگیرند و از تخصیص بهینه دارایی‌های خود برای رسیدن به اهداف کسب‌وکار استفاده کنند.

بهبود روابط با مشتریان و سهامداران: با بهره‌گیری از مدیریت دارایی، شرکت‌ها می‌توانند به مشتریان و سهامداران خود اعتماد بیشتری القا کنند و از افزایش اعتبار و ارزش سهام شرکت خود بهره‌مند شوند.

حفظ دارایی‌های سازمان: مدیریت دارایی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا دارایی‌های خود را حفظ کنند و از احتمال اتلاف و ضایع شدن دارایی‌های سازمان جلوگیری کنند.

به طور کلی، مدیریت دارایی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بهبود کارایی، کنترل بهتر دارایی‌ها، بهبود برنامه ریزی و تصمیم گیری‌های مالی، بهبود روابط با مشتریان و سهامداران و حفظ دارایی‌های سازمان را تجربه کنند.