سند اختتامیه
در پاسخ به اینکه سند اختتامیه چیست؟ باید بیان کنیم که برای بستن سال مالی در انتهای سال یا زمان مربوطه و شروع سال مالی جدید، حساب ها بسته می شوند، که به این فرایند بستن سال مالی می گویند.
حالا می دانیم که در پایان هر دوره مالی باید همه حساب ها بسته شوند و اسناد پایانی در دفاتر ثبت شوند. آخرین سندی که در دوره مالی ثبت می شود، سند اختتامیه گویند. به عبارتی در حسابداري عملیات پایانی که در انتهای دوره انجام می گیرد، ثبت سند اختتامیه نام دارد.
برای بستن سال مالی، در گام اول حسابهای موقت بسته می شوند و مانده آن ها صفر می شود. گام دوم، حساب های دائمی به کمک تراز اختتامیه بسته می شود. در آخر نیز سال مالی جدید، با انتقال مانده حساب های دائمی سال قبل و به وسیله تراز افتتاحیه باز خواهد شد.
در چه زمانی به ثبت سند اختتامیه نیاز می باشد؟
برای بستن حسابها می توان در طی دوره مالی و پایان دوره مالی اقدام نمود. ولی در طی دوره مالی نیز این احتمال هست که حساب برخی از مشتریان بدلیل تبادلات مالی بسته شوند.
در انتهای هر دوره مالی هم باید حسابهای دوره جاری بسته شوند تا امکان وارد شدن به دوره مالی جدید وجود داشته باشد. در آخر هر دوره مالی برای این که بسته شدن سالی مالی و افتتاحیه سال مالی جدید، باید سند اختتامیه ثبت شود.
اگر سند اختتامیه در سیستم حسابداری ثبت نگردد، امکان ساختن دوره مالی جدید در سیستم نیست(در اکثر نرم افزار ها به این صورت است). پس ثبت سند اختتامیه در پایان هر دوره مالی واجب می باشد.
بستن حساب ها
در انتهای هر دوره مالی باید رقم سود و زیان شرکت را محاسبه کرد. به این منظور ارقام هزینه ها و درآمد ها در حسابهای سود و زیان ثبت می گردد. بعد از بسته شدن حسابهای هزینه و درآمد به حساب سود و زیان(خلاصه سود و زیان)، خود حسابهای سود و زیان هم بسته می شود(به سود و زیان انباشته بسته می شود). برای بستن حسابهای موقت، مانده تمام حسابهای موقت صفر می شود و به سال آتی منتقل نمی شود. در گام بعدی حسابهای دائمی بسته خواهند شد و مانده آن ها به شکل تراز اختتامیه به سال آینده انتقال می یابد. در مرحله پایانی نیز، در سیستم حسابداری سند اختتامیه ثبت می شود. به این مراحل ، بستن حساب ها گفته می شود.